BEŞERİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü

 

 

Dersler

TUDE 101 Osmanlı Türkçesi I                                                                                                            

Osmanlı Türkçesinin özellikleri, Arap alfabesi tanıtımı (harflerin başta-ortada ve sondaki yazımı), Bitişmeyen harfler ve harekeler, Harflerin ses değerleri, Arapça-Farsça ve Türkçe sözcükleri ayırt etme, Türkçe kelimelerde kalınlık-incelik, Genizsi n, eklerin yazımı, Ayın, Hemze ve vav-ı madule, Elif-i maksure, Şeddeli kelimeler, Halklılaştırma, ay ve günler, ebced.           

 

TUDE 103 Türk Dili Tarihi  I                                                                                                              

Genel olarak dil tarihinin malzemesi, yararlandığı bilim dalları, diller arası ilişkiler, dil tarihi ve Türk dili tarihine ilişkin kaynak (bibliyografya) bilgisi, Çin kaynaklarındaki Türkçe malzeme, Hunca bu malzemenin ses bilgisi özellikleri, tarihi ve çağdaş Türk yazı dilleriyle karşılaştırmalı olarak karşılaştırılması, Tuna Bulgarcasına ait malzemenin tanıtımı ve ses bilgisi özellikleri, tarihi zemin, tarihi lehçeler ve günümüz lehçeleri ile karşılaştırma, Türkçenin r/l kolu ve z/ş kolu arasındaki denklik ve Altay dilleri ilişkisi. r/l kolundaki Tuna Bulgarcası, Volga Bulgarcası, Çuvaşça ile z/ş kolundaki Orhon Türkçesinden başlayarak günümüz lehçelerine kadar denklik ve karşılaştırmalar, Altay Dilleri teorisinin dayanakları, teorinin savunucuları, Altay dilleri olarak değerlendirilen diller, Türkçe, Moğolca, Mançu-Tunguz dilleri, Korece ve Japoncanın tarihi malzemelerinin karşılaştırılması, tarihi ve coğrafi ilişkilerin değerlendirilmesi, Altay Dilleri Teorisine karşı çıkan araştırmacıların dayanakları, eleştirileri, z/ş kolunun en eski yazılı belgeleri, Orhon yazıtları, yazıtların bulunuşu, Orhon Türkçesi dil özellikleri, alfabenin özellikleri. I. ve II. Doğu Türk Kağanlığı, Uygur Bozkır Kağanlığı tarihine genel bakış, Orhon Türkçesi metinleri, metin yayınları, konuyla ilgili temel kaynaklar (bibliyografya), Uygurca metinlerin bulunması, işlenmesi, Uygurların dahil oldukları inanç çevreleri, Uygur metinlerinin yazımında kullanılan alfabeler, Uygurca malzemenin niteliği: el yazmaları, blok baskı, taş yazıtlar, Uygurcanın Orhon Türkçesi ile ayırt edici özellikleri, tarihte Uygurlar, Uygurca ile Karahanlıca arasındaki ilişkiler, ilk İslami Türk yazı dili olarak Karahanlı Türkçesi, eserleri, Karahanlı tarihi, Dönem eserleri, DivanüLügati’t-Türk, Kutadgu Bilig, Atebetü’l-Hakayık, Rylands Kuran Tercümesinin tanıtımı, özellikleri, yapılan çalışmalar, Karahanlı Türkçesinin ses bilgisi, biçim bilgisi vb. özellikleri açısından ayırt edici yönleri.

 

TUDE 105 Türkiye Türkçesi I                                                                                                            

Türkiye Türkçesinin Türk dili tarihindeki yeri ve sınırı, Ses ve ses organları, Türkçenin sesleri, Türkçedeki değerlendirilmesi, Türkçede ünsüzler ve özellikleri, Ünsüzlerle ilgili ses olayları ve sözcüklerin bu ses olaylarına göre değerlendirilmesi, Sesler ve ses olayları çerçevesinde Türkçenin sözvarlığı üzerine incelemeler, Sesler ve ses olayları çerçevesinde Türkçenin sözvarlığı üzerine incelemeler.

 

TUDE 107 Eski Türk Edebiyatına Giriş I                     

Türk Edebiyatının tarihi gelişimine genel bir bakış; Türk edebiyatının devreleri, Eski Türk edebiyatına verilen adlar, Aruzun doğuşu, gelişmesi, Arap, Fars ve Türk dillerindeki hece çeşitleri, Aruz kusurları: Vasl, imale, med, zihaf, kasr, sekt-i melih, Aruz kalıpları ve bahirleri; aruz uygulamaları, Edebiyat ve araştırmalarla ilgili terimler: Edebiyat, kafiye, redif, nazım, nesir, mısra, beyit; nüsha, istinsah, istinsah kaydı, ist. tarihi, müellif nüshası, müstensih, tenkitli metin, edisyon kritikli metin, Beyitlerle kurulan nazım biçimleri, Bentlerle kurulan nazım biçimleri, Eski Türk Edebiyatı nazım türleri, Eski Türk edebiyatının kaynakları: Divan, tezkireler, tarihler, vefeyatnameler, Tarihi, mitolojik kişi ve olaylar, Beyit çözümleme çalışmaları.

 

TUDE 109 Yeni Türk Edebiyatına Giriş I                                              

Roman, öykü ve tiyatro türleri hakkında genel bilgi, Türk romanının doğuşu, Hançerli Hanım Hikâye-i Garibesi ve İntibah (Namık Kemal), İntibah (Namık Kemal), Sergüzeşt (Sami paşazade Sezai), Türk romanında Batılılaşma sorunu, Felâtun Bey ile Râkım Efendi (Ahmet Mithat), Araba Sevdası (Recaizâde Mahmut Ekrem),Karabibik (Nabizâde Nazım), Türk tiyatrosunun tarihçesi ve ilk eserler hakkında bilgi, Şair Evlenmesi (Şinasi), Vatan Yahut Silistre (Namık Kemal), Çok Bilen Çok Yanılır (Recâizade Mahmut Ekrem).

 

TUDE 111 Türk Halk Edebiyatına Giriş I                                           

Edebiyat nedir? Türk Edebiyatının kolları, halk edebiyatının bölümleri, halk edebiyatının kaynakları, Genel çizgileriyle halk edebiyatı, Anonim halk edebiyatı ve tasavvuf edebiyatı, Aşık edebiyatı, Türk halk bilimi, tarihçesi, diğer dallarla ilişkileri, Türk halk biliminde alan araştırması yöntemi, Türk halk edebiyatında biçim, tür, içerik, Mani türünün tanıtılması, Koşma türünün tanıtılması.

 

TUDE113 Türkolojiye Giriş ve Türk Kavimleri                         

Türkolojinin tanımı kapsamı, alanları, başlaması, gelişmesi ve Türkolojiye katkıda bulunan Türkologlar ve eserleri; Türkolojinin temel sorunları, Türk kavimlerinin günümüzüdeki dünya üzerindeki dağılımları.

 

TURK101 Türkçe I: Yazılı Anlatım                                                                                                    

Yazı dilinin ve yazılı iletişimin temel özellikleri, yazı dili ile sözlü dilin arasındaki temel farklar.Anlatım: yazılı ve sözlü anlatım; öznel anlatım, nesnel anlatım;   paragraf; paragraf türleri (giriş-gelişme-sonuç paragrafları). Metnin tanımı ve metin türleri (bilgilendirici metinler, yazınsal metinler); metin olma koşulları (bağlaşıklık, tutarlılık, amaçlılık, kabul edilebilirlik, durumsallık, bilgisellik, metinler arası ilişkiler). Yazılı anlatım (yazılı kompozisyon: serbest yazma, planlı yazma); planlı yazma aşamaları (konu, konunun sınırlandırılması, amaç, bakış açısı, ana ve yan düşüncelerin belirlenmesi; yazma planı hazırlama, kâğıt düzeni); bilgilendirici metinler (dilekçe, mektup, haber, karar, ilan/reklam, tutanak, rapor, resmi yazılar, bilimsel yazılar) üzerinde kuramsal bilgiler; örnekler üzerinde çalışmalar ve yazma uygulamaları; bir metnin özetini ve planını çıkarma; yazılı uygulamalardaki dil ve anlatım yanlışlarını düzeltme.

 

EFL 101 Yabancı Dil I                                                                                                                      

Bu ders, üniversite öğrencilerinin kendi alanlarında yürüttükleri her türlü akademik faaliyette okuma, konuşma, dinleme ve yazma becerilerini belirli bir etkinlikte kullanabilmelerini sağlayacak biçimde tasarlanmıştır. Bu derste ilgi çekici bağlamlar yaratılarak, dilin işlekliğini artırıcı alıştırmalar verilerek, dilin gerçek iletişim becerilerinde kullanımı gösterilerek öğrencilerin dilsel ve iletişimsel yetileri geliştirilecek ve yabancı dil yeterlikleri artırılacaktır.

 

TAR 101 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I                                                                                        

Kavramlar, tanımlar, ders yöntemleri ve kaynakların tanımı, Sanayi Devrimi ve Fransız Devrimi, Osmanlı Devleti’nin Dağılışı (XIX. Yüzyıl), Tanzimat ve Islahat Fermanı, I. ve II. Meşrutiyet, Trablusgarp ve Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Mondros Ateşkes Antlaşması, Wilson İlkeleri, Paris Konferansı, M. Kemal’in Samsun’a Çıkışı ve Anadolu’daki Durum, Amasya Genelgesi, Ulusal Kongreler, Mebusan Meclisinin Açılışı, TBMM’nin Kuruluşu ve İç İsyanlar, Teşkilat-ı Esasi Kanunu, Düzenli Ordunun Kuruluşu, I. İnönü, II. İnönü, Kütahya-Eskişehir, Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz, Kurtuluş Savaşı sırasındaki antlaşmalar, Lozan Antlaşması, Saltanatın Kaldırılması.

 

BİL 103 Bilgisayar I                                                                                                                         

Bilişim teknolojileri, yazılım ve donanım ile ilgili temel kavramlar, genel olarak işletim sistemleri, kelime işlemci programları, elektronik tablolama programları, veri sunumu, eğitimde İnternet kullanımı, bilişim teknolojilerinin sosyal yapı üzerindeki etkileri ve eğitimdeki yeri, bilişim sistemleri güvenliği ve ilgili etik kavramları.

 

TUDE 102 Osmanlı Türkçesi II                                                                                                           

Osmanlıcada Farsça Unsurlar, Sayılar, günler, aylar, vav-ı ma‘dûle, Farsça Kelimelerin Yapısı, Farsça İsimden Türemiş İsimler (ekler), Farsça İsimden Türemiş Sıfatlar (ekler), Farsça Fiilden Türemiş İsim ve Sıfatlar, Birleşik Sıfatlar ve Zarf Grupları, İsim Tamlaması, Sıfat Tamlaması, Sıfat Tamlamasında Uyum, Atıf tamlaması, Kalıplaşmış Tamlamalar, Birleşik İsimler ve Sıfatlar, Farsça Terkiplerin Söz Diziminde Kullanılışı.

 

TUDE 104 Türk Dili Tarihi II                                                                                                              

Harezm Türkçesini yapıtları ve dönemin özellikleriyle tanıtma, inceleme, Kıpçak Türkçesini yapıtları ve dönemin özellikleriyle tanıtma, inceleme, Batı Türkçesinin doğuşu, karışık dilli eserler üzerine tartışmalar, Eski Anadolu Türkçesini yapıtları ve dönemin özellikleriyle tanıtma, inceleme, Osmanlı Türkçesini yapıtları ve dönemin özellikleriyle tanıtma, inceleme, Çağataycayı yapıtları ve dönemin özellikleriyle tanıtma, inceleme, Anadolu Türkçesinde sadeleşme çalışmaları, Tanzimat, Servet-i Fünun ve Milli Edebiyat döneminde dil anlayışları ve arayışlar, Cumhuriyet dönemi Türkiye Türkçesi, Dil devrimi, yazı devrimi, Türk Dil Kurumu ve Çalışmaları, Kaynak eserler olarak Söz Derleme Dergisi, Tarama Dergisi, Derleme Sözlüğü, Tarama Sözlüğü, Türkçe Sözlük, terim sözlükleri, süreli yayınlar, Türk lehçelerini tasnif çalışmaları, Talat Tekin ve LarsJohanson’un tasnifleri, günümüz Türk lehçeleri.

 

TUDE 106 Türkiye Türkçesi II                                                                                                           

Türkiye Türkçesinin şekil bilgisini oluşturan ek, (yapım eki, çekim eki, isim yapım eki, isim çekim eki, fiil yapım eki, fiil çekim eki) kök (isim kökü, fiil kökö), gövde, kelime türleri (isim, fiil, sıfat, zarf, edat, ünlem, fiilimsi) ve fonksiyonları gibi gramer şekilleri; Türkçenin tarihî ve modern edebî metinleri üzerinde uygulamalar.

 

TUDE 108 Eski Türk Edebiyatına Giriş II                                                                                         

Edebî sanatların tamını ve tasnif edilmesi, Mecazlar: Teşbih, istiare, mecaz-ı mürsel, kinaye, ta’riz, teşhis ve intak, Anlamla ilgili sanatlar, Sözle ilgili sanatlar, Harflerle yapılan oyunlar, Akrostiş, leb değmez, noktalı ve noktasız; bitişen ve bitişmeyen harflerle yapılan sanatlar, Tarih, tarih düşürme, ebced hesabı.

 

TUDE 110 Yeni Türk Edebiyatına Giriş II                                                                                         

Tanzimat döneminin sosyal, siyasal, kültürel özellikleri hakkında genel bir değerlendirme, Tanzimat ve Islahat Fermanları; eğitim kurumları, yenilik ve değişmeler, Tanzimat döneminde gazetecilik, gazeteciliğin sosyal ve kültür hayatımızdaki önemi, Bir edebi tür olarak şiir ile ilgili genel bilgi, şiirin ögeleri, Tanzimat Döneminde Türk şiiri, Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, RecaizadeMahmud Ekrem, Abdülhak Hamit, Muallim Naci.

 

TUDE 112 Anonim Türk Halk Edebiyatı Nazmı                                                                                 

Genel çizgileriyle Anonim halk ed. ve özellikleri, Türkü türünün tanıtılması, Türkü türüyle ilgili örnek şiirlerin açıklanması, Ağıt türünün tanıtılması ve örnek şiirlerin açıklanması, Ninni türünün tanıtılması ve örnek şiirlerin açıklanması, Türk Halk Edebiyatında aruzlu şekiller, Türk halk Edebiyatında Tasavvuf konulu şiirlerin açıklanması, Tekerleme türünün tanıtılması, Atasözleri ve deyimler.

 

TUDE 114 Türk Dili ve Edebiyatı Bibliyografyası                                                                             

Türkolojinin temel el kitapları, gramer kitapları ve Türk edebiyatı tarihiyle ilgili eserler; Türkiye`de ve yurt dışında yayımlanan kaynaklar, bukaynakların kullanılmasına yönelik kütüphane çalışmaları


TURK 102 Türkçe II: Sözlü Anlatım                                                                                                   

Sözlü dilin ve sözlü iletişimin temel özellikleri. Sözlü anlatım; konuşma becerisinin temel özellikleri (doğal dili ve beden dilini kullanma); iyi bir konuşmanın temel ilkeleri; iyi bir konuşmacının temel özellikleri (vurgu, tonlama, duraklama; diksiyon vb.). Hazırlıksız ve hazırlıklı konuşma; hazırlıklı konuşmanın aşamaları(konunun seçimi ve sınırlandırılması; amaç, bakış açısı, ana ve yan düşüncelerin belirlenmesi, planlama, metni yazma; konuşmanın sunuluşu). Konuşma türleri:(karşılıklı konuşmalar, söyleşi, kendini tanıtma, soruları yanıtlama, yılbaşı, doğum, bayram v.b. önemli bir olayı kutlama, yol tarif etme, telefonla konuşma, iş isteme, biriyle görüşme/röportaj yapma, radyo ve televizyon konuşmaları, değişik kültür, sanat programlarına konuşmacı olarak katılma v.b.). Değişik konularda hazırlıksız konuşma yapma, konuşma örnekleri üzerinde çalışmalar ve sözlü anlatım uygulamaları, konuşmalardaki dil ve anlatım yanlışlarını düzeltme.

 

TAR 102 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II                                                                                

Siyasi alanda yapılan devrimler, siyasi partiler ve çok partili siyasi hayata geçiş denemeleri, hukuk alanında yapılan devrimler, toplumsal yaşayışın düzenlenmesi, ekonomik alanda yapılan yenilikler. 1923-1938 Döneminde Türk dış politikası, Atatürk sonrası Türk dış politikası, Türk Devriminin İlkeleri: (Cumhuriyetçilik, Halkçılık, Laiklik, Devrimcilik, Devletçilik, Milliyetçilik). Bütünleyici ilkeler.

 

EFL 102 Yabancı Dil II                                                                                                                     

Bu ders, üniversite öğrencilerinin kendi alanlarında yürüttükleri her türlü akademik faaliyette okuma, konuşma, dinleme ve yazma becerilerini belirli bir etkinlikte kullanabilmelerini sağlayacak biçimde tasarlanmıştır. Bu derste öğrencilerin “Yabancı Dil I” dersinde kazandıkları bilgi ve becerilerin bir üst seviyeye çıkartılması hedeflenmelidir. Bu yapılırken ilgi çekici bağlamlar yaratılmasına, dilin işlekliğini artırıcı alıştırmalar yapılmasına, dilin gerçek iletişim becerilerinde kullanılmasına ve bu yolla öğrencilerin dilsel ve iletişimsel yetileri ile yabancı dil yeterliklerinin artırılmasına özen gösterilmelidir.

 

BİL 104 Bilgisayar II                                                                                                                               

Bilgisayar destekli eğitim ile ilgili temel kavramlar, öğeleri, kuramsal temelleri, yararları ve sınırlılıkları, uygulama yöntemleri, bilgisayar destekli öğretimde kullanılan yaygın formatlar, ders yazılımlarının değerlendirilmesi ve seçimi, uzaktan eğitim uygulamaları, veri tabanı uygulamaları, bilgisayar ve internetin çocuklar/gençler üzerindeki olumsuz etkileri ve önlenmesi.

 

TUDE 201 Anonim Türk Halk Edebiyatı Nesri I                                                                               

Türk halk edebiyatının mensur türlerinin doğuşu ve gelişimi, Mit türünün tanıtılması, Mit türüyle ilgili örnek metinlerin açıklanması, Destan türünün tanıtılması, Destan türüyle ilgili örnek metinlerin açıklanması, Dede Korkut Kitabı’nın tanıtılması, Dede Korkut Kitabıyla ilgili örnek metinlerin açıklanması, Efsane türünün tanıtılması, Efsane türüyle ilgili örnek metinlerin açıklanması, Masal türünün tanıtılması, Masal türüyle ilgili örnek metinlerin açıklanması.

 

TUDE 203 Eski Türkçe I                                                                                                                    

Eski Türkçe, Orhon Türkçesi (Köktürkçe), Uygurca terimlerinin tanımı, kapsamı, dönemin genel özellikleri, I. ve II. Doğu Türk (Köktürk) Kağanlığı (Hüküm sürdüğü dönem, coğrafya, devletin siyasi ve idari yapısı, kağanlığı oluşturan topluluklar ve inanç sistemi), Orhon yazıtlarının bulunuşu ve yazıtlarla ilgili çalışmalar, Eski Türkçe çalışmalarına toplu bakış, genel olarak Eski Türkçe ve Orhon Türkçesine ilişkin kaynaklar, Orhon Türkçesi (Köktürkçe) metinleri, yazımda kullanılan alfabe, alfabenin kökeni konusundaki görüşler, Kültigin yazıtı Güney yüzünde yer alan satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri, Tunyukuk yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri, Çoyr ve Kül İç Çor yazıtlarındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri, Ongin yazıtındaki satırlardan hareketle Orhon Türkçesinin ses, biçim, söz varlığı ve söz dizimi özellikleri.

 

TUDE 205 Eski Anadolu Türkçesi I                                                                                                    

Eski Anadolu Türkçesinin Türk dili tarihindeki yeri, oluşumu ve Eski Anadolu Türkçesi dönemine ilişkin kaynakların tanıtılması, Eski Anadolu Türkçesinin yazı ve imla özellikleri, Eski Anadolu Türkçesinin ses özellikleri bakımından genel değerlendirmesi, Metinler üzerinde ses ve yapı bilgisi incelemesi (Mantıku’t-Tayr, Kelile ve Dimne Tercümesi, Garib-name, Dede Korkut).

 

TUDE 207 Türkiye Türkçesi III                                                                                                          

Türkçenin sözvarlığına ilişkin genel değerlendirmeler ve sözcük türlerine genel bir bakış, İsim türündeki sözcükler, isimlerin özellikleri ve isim çekim ekleri, Sıfatlar, Zamirler, Zarflar, Metin bağlamında isim, sıfat, zamir ve zarf türünden sözcüklerin belirlenmesi, Fiiller ve özellikleri, Fiil Çekimi, Edatlar, Bağlaçlar ve Ünlemler, Metin bağlamında fiil, edat, bağlaç ve ünlem türünden sözcüklerin belirlenmesi.

 

TUDE 209 Osmanlı Türkçesi III                                                                                                         

Osmanlıca genel bilgileri ve Osmanlıca metinlerin kavranması ile ilgili düzey belirleme çalışmaları, Arapça üzerine giriş bilgileri, Arapça sözcüklerde vezin ve vezin uygulamaları, metin okuma ve vezin uygulamaları, Arapça sözcüklerde keyfiyet (erillik- çoğulluk), metin okuma ve sözcüklerde keyfiyet belirleme çalışmaları, Arapça sözcüklerde kemiyet (tekillik- ikillik- çoğulluk), metin okuma ve uygulama çalışmaları, Arapça harf-i cerler (edatlar) ve rabıtalar (bağlaçlar), Arapça terkipler (tamlamalar).

 

TUDE 211 Yeni Türk Edebiyatı I                                                                                                        

Servet-i Fünûn edebiyatını hazırlayan sosyal, kültürel ve siyasi etkenler hakkında genel bilgi, Servet-i Fünûn döneminin edebi tartışmaları, Servet-i Fünûn şiiri, Tevfik Fikret ve Servet-i Fünûn şiiri, şiir tahlilleri, Cenap Şehabettin ve Servet-i Fünûn şiiri, Türk şiirinin Batılılaşmasında Servet-i Fünûn döneminin katkıları.

 

TUDE 213 Eski Türk Edebiyatı I                                                                                                        

İslâmiyet öncesi Türk edebiyatı. İslâm kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatının özellikleri, kaynakları ve İslâm kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatına verilen adlar. İslâm kültürünün bilim dalları, Karahanlı dönemi Türk edebiyatı, Kutadgu Bilig, DivanuLugati’t-Türk, Atabetü’l-Hakayık. Tezkire-i Satuk Buğra Han; Mukaddimetü’l-Edeb, Şecere-i Ensâb, Tasavvuf düşünce sistemi. Orta Asya Türk Tasavvuf Edebiyatı ve İlk Türk Sufileri, Tasavvuf, Ahmed-i Yesevî, Hakîm Süleyman Ata, Şair Ali, 13. yüzyılda Anadolu’da gelişen Türk edebiyatı, Hacı Bektaş-ı Velî ve Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî’nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri, Sultan Veled ve Yunus Emre’nin hayatı, edebî kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi, Ahmed Fakih ve Şeyyâd Hamza’nın hayatı, edebî kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi, Dehhânî´nin hayatı, edebî kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi, Tursun Fakih’in hayatı, edebî kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi, 14. yüzyıl Türk Edebiyatı. 14. yüzyıl Orta Asya Sahası Türk Edebiyatı. Rabgûzî, Mahmud Bin Ali, İslâm, Kutb, Harezmî, Seyf-i Serâyî, EbûHayyân, HüsâmKatip, Doğu Türkçesiyle yazılmış diğer eserler: CodexCumanicus, Bahtiyâr-nâme, mirâc-nâme, tezkiretü’l-evliyâ. 14. yüzyıl Azerî Sahası Türk Edebiyatı. Hasanoğlu ve Nesîmî’nin şiirlerinden örnekler, 14. yüzyıl Anadolu sahası Türk Edebiyatı. Gülşehrî, Âşık Paşa ve Hoca Mes‘ud’un hayatı, edebî kişiliği ve eserleri, Şeyhoğlu Mustafa´nın hayatı, edebî kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi, Eflâkî, Ahmedî ve Kadı Burhaneddin’in hayatı, edebî kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.

 

TUDE 215 Metin İncelemeleri I                                                                                                          

Roman ve hikaye tahlili konusunda teorik bilgiler, roman ve romanların tasnifi, Batı´da romanın macerası, Batı´da romanın ilk örnekleri, Batılı romanın Türkiyeye girişi, çeviri eserler ve etkileri, Batılılaşma çabası ve bunun romanlara yansıması; Tanzimat, Servet-i Fünun, Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemlerine ait seçme roman ve hikayelerden tahlillerin yapılması (Felatun Bey ile Rakım Efendi, Taşşuk-ı Talat ve Fitnat, Araba Sevdası, Mai ve Siyah, Aşk-ı Memnu, Fatih-Harbiye, Huzur, Kuyucaklı Yusuf, Bir Düğün Gecesi, yeni-roman ve bu türde eserlerden seçme metinlerin örneğin Kara Kitap ve Yeni Hayat gibi bazı eserlerin çözümlenmesi) bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.

 

TUDE 217Edebiyat Akımları                                                                                                              

Edebiyat akımı kavramı, Batı´da edebiyat akımlarının ortaya çıkış sebepleri, Klasisizm; akımın ortaya çıkış sebepleri, tarihçesi, önemli temsilcileri, özellikleri, Klasik akımın özellikleri, Klasik akımı temsil eden bir edebi metnin çözümlenmesi; değerlendirme, Romantizm; akımın ortaya çıkış sebepleri, tarihçesi, önemli temsilcileri, özellikleri, Romantizm akımının özellikleri, Romantizmi temsil eden bir edebi metnin çözümlenmesi; değerlendirme, Realizm; realizmin ortaya çıkış sebepleri, tarihçesi, önemli temsilcileri, özellikleri, Realizm akımının özellikleri, Realizmi temsil eden bir edebi metnin çözümlenmesi; değerlendirme, Naturalizm; naturalizmin özellikleri, realizmden ayrılan tarafları, Parnasizm; Parnasizmin özellikleri, Parnas şiirinden örnek metin çözümlemeleri; değerlendirme.     

 

Seçmeli Dersler

TUDE 219 Genel Dil Bilimi                                                                                                                

Dilbilim kavramı ve dilbilimin temel kavramları. Saussure ve yapısalcılık, Avrupa (Prag dilbilim okulu) ve Amerikan yapısalcılığı, sözcelem kuramları, göstergebilim gibi çeşitli alanların dil incelemeleriyle ilgili yaklaşımlarının tanıtılması. Dilbilim çalışmalarına yön veren önemli kişiliklerin (Martinet, Bloomfield, Harris, Hjelmslev, Chomsky vb.) çalışmalarıyla birlikte ele alınması. Betimsel boyutun yanı sıra dilin kullanımına yönelik edimbilimsel çözümlemelerin de yapılması.             

 

TUDE 221 Dünya Edebiyatları                                                                                                            

Dünya edebiyatının dönemleri hakkında genel bilgiler: Klasik- Romantik Dönem, Realist- Naturalist Dönem,Sürrealist Dönem, Yeni Edebiyat, Varoluşçuluk, Postmodern Dönem. 

 

TUDE 202 Anonim Türk Halk Edebiyatı Nesri II                                                                              

Halk hikâyesi, fıkra türlerinin tanıtılarak örnek metinlerin incelenmesi, Karagöz, kukla, ortaoyunu, meddahlık, hokkabazlık ve köy seyirlik oyunlarının tanıtılması ve bunlarla ilgili metinlerin incelenmesi.

 

TUDE 204 Eski Türkçe II                                                                                                                    

Uygurlar (Hüküm sürdüğü dönem, coğrafyası, siyasi ve idari yapısı, inanç sistemleri), Uygurların kullandığı alfabeler, Uygurcanın dil özellikleri bakımından değerlendirilmesi, Uygur edebiyatına genel bakış ve Budist Uygur metinlerinin tanıtımı. Uygur metinlerinin bulunuşu ve Uygurca çalışmaları, Budist Uygur metinleri üzerinde ses ve yapı bilgisi bakımından incelemeler (Altun Yaruk, İyi ve Kötü Prens Öyküsü, Budist Uygur şiiri ve din dışı ürünler)

 

TUDE 206 Eski Anadolu Türkçesi II                                                                                                  

Metinler üzerinde ses, yapı bilgisi ve sentaks incelemesi (Çeng-name, Har-name, Yusuf u Züleyha, Süheyl ü Nevbahar, Dede Korkut).

 

TUDE 208 Türkiye Türkçesi IV                                                                                                          

Türkiye Türkçesinin cümle türleri ve cümle dizini hakkında genel bilgiler,  kelime grupları, cümle unsurları ve cümlenin öğeleri ve bu öğelerin fonksiyonları üzerinde ayrı ayrı durulması ve edebî metinler üzerinde cümle tahlilleri.

 

TUDE 210 Osmanlı Türkçesi IV                                                                                                         

Arapça sözcük türleri, camit (asıl) isimler- türemiş isim, mastarlar- sülasi ve rubai mastarlar ve vezinleri, mimli mastarlar, kıyasi mastarlar ve vezinleri, metin okuma ve uygulama çalışmaları, ism-i failler, ism-i mefuller, sıfat-ı müşebbeheler, mübalaga-i failler, ism-i tafdiller, ism-i zamanlar, ism-i mekanlar, ism-i aletler, cali mastarlar.

 

TUDE 212 Yeni Türk Edebiyatı II                                                                                                      

Servet-i Fünûn nesri hakkında genel bilgi, Servet-i Fünûn romanı hakkında genel bilgi, Hikâye (Halit Ziya Uşaklıgil), Romantik ve realist ekol tanımları, Mai ve Siyah (Halit Ziya Uşaklıgil), Aşk-ı Memnu (Halit Ziya Uşaklıgil), Halit Ziya Uşaklıgil’in romancılığı üzerine genel bir değerlendirme, Eylül (Mehmet Rauf), Dönem romanları ve yazarları üzerine genel bir değerlendirme.

 

TUDE 214 Eski Türk Edebiyatı II                                                                                                      

15. yüzyıl Türk edebiyatı ve Çağatay sahasının ilk şairleri, 15. yüzyıl Çağatay sahası şairleri, Emîrî, Sekkakî, Lutfî, Mirzâ Haydar, MirzâGedâyî, Yakînî, Atâyî, Sultan Hüseyin Baykara, Ali ŞîrNevâyî hayatı, edebî kişiliği ve eserleri, Azeri Sahası Türk Edebiyatı. Kâtibî, Bedr-i Şirvânî, Hakîkî (CihânşâhYûsuf), Hamîdî, Habîbî’nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri, 15. Yüzyıl Anadolu sahası Türk Edebiyatının genel özellikleri. Ahmed-i Dâi ve Şeyhî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler, Ahmet Paşa ve Necâtî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler, 15. yüzyılın padişah, şehzâde ya da devlet adamı olan şairleri: Murâdî (II. Murâd), Avnî (Fatih Sultan Mehmed), Adlî (II. Bayezid), Harîmî (Şehzâde Korkud) , Cem Sultan, Adnî (Mahmud Paşa), Nişancı (Karamânî) Mehmed Paşa, Cem Şairleri: Sa‘dî-i Cem, Sirozlu Kandî, Sehâyî, Haydar Çelebi, La‘lî, Aynî, Şahîdî, Türâbî, İvâzPaşazâdeAtâyî, Cemâlî ve Karamanlı Nizâmî’nin hayatı, edebî kişiliği eserleri ve şiirlerinden örnekler, Sarıca Kemal, Melîhî ve Mesîhî’nin hayatı, edebî kişiliği eserleri ve şiirlerinden örnekler, Ümmî Kemal ve Eşrefoğlu Rûmî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler, Zeynep Hatun ve Mihrî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler, 15. yüzyıl Anadolu sahası mesnevileri ve mensur eserleri.

 

TUDE 216 Metin İncelemeleri II                                                                                                        

Şiirin tanımı yapılır, şiiri diğer sanat ve yazı türlerinden farklı kılan özellikler; metafor, metonim, imge, ses değeri, şiir türleri örnekler üzerinden gösterilir.

 

TUDE 218 Edebiyat Akımları II                                                                                                          

Sembolist akım; akımın ortaya çıkış sebepleri, tarihçesi, önemli temsilcileri, Sembolist akımın özellikleri, Sembolizmi temsil eden şiir örneklerinin çözümlenmesi, Sürrealizm; akımın ortaya çıkış sebepleri, tarihçesi, önemli temsilcileri, Sürrealizmin özellikleri, Sürrealizmi temsil eden şiir örneklerinin çözümlenmesi, Modernist roman; özellikleri, modernist roman teknikleri, Postmodernizm; postmodernizmin eleştirisi ve bunun edebiyata yansıması, Postmodern edebiyatın özellikleri, Postmodern akımı temsil eden edebî metin çözümlemesi; genel değerlendirme.

 

Seçmeli Dersler

TUDE 220 Türk Dilinin Güncel sorunları                                                                                           

Dillerin etkileşmesini hazırlayan siyasi, iktisadi, kültürel vb. sebepler üzerinde durularak Türklerin komşu milletlerle olan ilişkileri anlatılacak, etkileşimde bulunduğu diğer dillerden Türkçeye geçen kelimeler, Türkçenin diğer dillere verdiği kelimeler, Tanzimat sonrası batı dillerinin Türkçe üzerindeki etkisi üzerinde durulacak ve bir genel değerlendirme yapılacaktır.

 

TUDE 222 Karşılaştırmalı Edebiyat                                                                                                    

Bir bilim dalı olarak karşılaştırmalı edebiyatın sınırlarını, fonksiyonunu ve önemini aktarmak ders içeriğinin ağırlık noktasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda karşılaştırmalı edebiyatın yurt dışında ve yurt içinde gelişimi, metodu, ekolleri, edebi çeviri faaliyetleri, tesir araştırmaları ve gelişen teknoloji karşısındaki karşılaştırmalı edebiyatın konumu gibi konular ders içeriğinin çerçevesini belirlemektedir. Ayrıca edebiyat bilimi ile uğraşmak için gerekli olan temel terminolojiyi aktarmak dersin diğer amacıdır. Bu amaçla öncelikle edebiyatın temel üç türünden (düz yazı, şiir, tiyatro) ve bu türlerin ayrıştırılma kriterlerinden hareketle edebiyat dilinin özellikleri ve bu dilin gündelik dilden nasıl ayrıldığı üzerinde durulur. Edebiyatın estetik bir oluşum olmasındaki etkenlerin neler olduğu açıklanır. Amaç, belirtilen bu hususlarla ilgili kavramları anlatmaktır. 

 

TUDE 301 Âşık Edebiyatı                                                                                                                    

Âşıklık geleneği ve âşık edebiyatı, Âşık edebiyatının hazırlayan etmenler, Âşıklık geleneği ve âşık edebiyatı çalışmaları, Anadolu´da âşıklık geleneği ve âşık edebiyatının oluşumu ve gelişimi, Âşıklık geleneğinin kökeni ve oluşumuyla ilgili görüşler, Âşıklık geleneğini oluşturan sosyo-kültürel koşullar, Âşıkların yetiştikleri sosyal çevreler, Âşık edebiyatına bakışlar, Âşıklık geleneğinde âşıkların yetişmeleri, Kültür ortamları, Âşık Fasılları, Âşıklık geleneğinden örnek metin incelemeleri.

 

TUDE 303 Karahanlı Türkçesi                                                                                                            

Karahanlı Türkçesi eserlerinin tanıtımı, dönemin eserlerinin sesbilgisi, biçimbilgisi, sözvarlığı bakımından değerlendirilmesi, Karahanlı tarihinin incelenmesi, Karahanlı Türkçesinin öncesi ve sonrası ile karşılaştırılması, kaynakça bilgisi, Kutadgu Bilig’in yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, DivanüLugati’t-Türk’ün yazma metninden şiirler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi, sözvarlığı çalışmaları, Atabetü’l-Hakayık’ın yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, Rylands satırlar arası Kur’an Tercümesinin çevriyazısından seçilmiş bölümler üzerinde anlama, söz varlığı, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları.

 

TUDE 305 Eski Türk Edebiyatında Mesnevi                                                                                     

Mesnevi Çeşitleri, Dini-tasavvufi mesnevi, Didaktik mesnevi, Aşk mesnevileri, Savaş mesnevileri, Şehir ve toplumsal konulu mesneviler, Şehrengiz, Hicviye.

 

TUDE 307 Edebiyat Bilgi ve Teorileri I    

Edebiyatın tanımı, edebiyatla ilgili terimler, Türk edebiyatının kısa tarihsel gelişimi.Anlatım biçimleri ve ölçüler. Aruz ölçüsü. Redif ve Kafiye. Nazım biçimi ve türü. Divan şiiri nazım biçimleri ve türleri.Halk şiiri nazım biçimleri ve türleri. Yeni Türk şiiri nazım biçimleri ve türleri. Edebiyat türleri; Şiir, Drama, Roman, Tarih, Biyografi, Otobiyografi. Edebiyat türleri; Anı, Günlük, Mektup, Gezi Yazısı. Edebiyat Türleri; Deneme, Makale, Fıkra, Eleştiri; Özdeyiş, Söylev. Edebiyat kuramlarına genel bir bakış. Yansıtma ve anlatımcılık kuramlarının genel özellikleri.

 

TUDE 309 Yeni Türk Edebiyatı III

Bu derste amaç, II. Meşrutiyet Döneminin siyasal, sosyal, kültürel ve edebi yapısını ve birikimini öğretmektir. II. Meşrutiyet Döneminin sosyal, siyasal, kültürel ve edebî hareketliliği ve bu hareketlilik içinde çeşitli fikir edebiyat hareketleri değerlendirilecektir. Bu döneme damgasını vuran edebi şahsiyetlerden Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul gibi şahsiyetlerin fikirleri, edebi anlayışları ve şiirleri değerlendirilecektir.

 

TUDE 311 Eski Türk Edebiyatı III

Klâsik Türk edebiyatının Türk edebiyatı tarihi içerisindeki yerini tarifini yapmak, Eski Türk Edebiyatı diye adlandırılan bu dersin ve sahanın bu ve buna benzer isimlerini tartışmak, Eski Türk Edebiyatı’nın kaynakları hakkında bilgi vermek ve bütün bunlardan hareketle öğrencinin ileri sınıflarda klâsik Türk edebiyatı metinlerinin kültür ve estetik dünyasına nüfuz edebilmesi için gerekli düşünsel enstrümanların kazanımını gerçekleştirmek. 15. yy. Türk Edebiyatından seçme metinler üzerinde inceleme becerileri, biçimleri ve yöntem geliştirmek.

TUDE 313 Çağdaş Türk Lehçeleri I

Çağdaş Türk lehçelerine ait gruplardaki benzer ve farklı yönlerini görüp tahlil edebilme bilgi ve becerisini kazanmaya ilişkim çalışmaları; Çağdaş Türk lehçelerin oluşturduğu edebiyatlar hakkında teknolojik imkanları kullanarak gerekli kaynaklara ulaşma bilgi, beceri ve donanımının kazanılmasına ilişkin bir dizi çalışmayı kapsamaktadır.

 

TUDE 315 Metin Şerhi I    

Edebiyat tarihini içinde gelişen nesir türlerini tanıtmak. Örnek metinlerle türlerin özelliklerini anlatmak, bugünkü nesir türleriyle mukayese ederek türlerin gelişimini göstermek. Nesir türleri, Tezkirecilik Geleneği: Tezkire türünün ortaya çıkışı, her yüzyıldaki tezkireler ve örnek metinler. Tezkire üslubu. Değişik türlerin incelenmesi ve açıklanması.         

 

Seçmeli Dersler

TUDE 317 Farsça I

Farsçanın, genel gramer kurallarının öğrenilmesi. Tarihi dönem metinlerinin okunması ve anlaşılması, metin okuma ve yazma uygulamaları yapmak.

 

TUDE319 Arapça I

Başlangıç düzeyinde Arapça dil bilgisi ve becerisi: kelime ve cümle çeşitleri, müennes, müfret, müsenna ve cemi, nekre ve marife, isim cümlesi ve öğeleri, fiil çeşitleri ve fiil cümlesi.

 

TUDE 321 Türk Kültürü Tarihi

Kültür, medeniyet, küreselleşme gibi kavramlar üzerinde durularak, eski Türklerde Bozkır kültüür, göçebelik, sosyal yapı, kut ve cihan hakimiyeti, devlet yapısı, din, kültür, düşünce ve ahlak konuları ele alınacaktır.

 

TUDE 302 Aşık Edebiyatı II

Âşık edebiyatında nazım biçimleri, heceli şekiller, aruzlu şekiller, ortak anlatım özellikleri, anlatım şekilleri, anlatım kalıpları, söz sanatlarıyla anlatım, işlenen başlıca tema ve konular, günümüzde âşıklık geleneği, XVI. ve XVII. yüzyıl âşık edebiyatı, XVIII. ve XIX. yüzyıl âşık edebiyatı, XX. yüzyıl âşık edebiyatı.

 

TUDE 304 Harezm ve Kıpçak Türkçesi

Türk dili tarihinde Harezm Türkçesi dönemi, dönemin eserleri, dönemin ses bilgisi, biçim bilgisi ve sözvarlığı özellikleri, diğer dönelerden ayırt edici özellikleri, kaynakça bilgilerinin verilmesi, seçilmiş metinler üzerinde okuma çalışması, ses bilgisi, biçim bilgisi ve söz varlığı incelemeleri, önceki dönemlerle karşılaştırma. Türk dili tarihinde Kıpçak Türkçesi, dönemin eserleri, dönemin ses bilgisi, biçim bilgisi ve sözvarlığı özellikleri, diğer dönelerden ayırt edici özellikleri, kaynakça bilgilerinin verilmesi, seçilmiş metinler üzerinde okuma çalışması, ses bilgisi, biçim bilgisi ve söz varlığı incelemeleri, önceki dönemlerle karşılaştırma, Ermeni Kıpçakçası.

 

TUDE 306 Türk Tiyatro Edebiyatı 

Drama ile ilgili kavramları öğretmek, dramanın önemini tartışmak ; eğitimde dramanın kullanımını tartışmaktır. Dramanın içeriğini planlama, dramayı farklı ortamlarda uygulama, drama çalışmalarını değerlendirme ve dramada öğretmenin rolünü tartışmak. Bu dersin amacı, öğrencilerin, ilk ve orta öğretimde Türkçe derslerinde drama disiplinini uygulayarak ve eğlenceli bir ortam yaratarak çocukların oyun yoluyla Türkçe öğrenmesini sağlamaktır.

 

TUDE308 Edebiyat Bilgi ve Teorileri II

Başlangıcından günümüze Türk edebiyatında dönemler, dil ve edebiyat ile ilgili temel kavramları açıklamak. Türk edebiyatında yer alan edebî türlerin içerdiği biçimsel ve yapısal özellikler (nazım şekilleri; vezin, kafiye, redif vb.), edebî sanatlar, edebi akımlar, dünya uluslarının edebiyatlarının oluşumunu görmek, Türk dilinin ve edebiyatının tarihinin incelenmesidir.

 

TUDE 310 Yeni Türk Edebiyatı IV 

Bu derste amaç, II. Meşrutiyet Döneminin siyasal, sosyal, kültürel ve edebi yapısını ve birikimini öğretmektir. II. Meşrutiyet Döneminin sosyal, siyasal, kültürel ve edebî hareketliliği ve bu hareketlilik içinde Millî Edebiyat akımı ve bu akıma bağlı yazarların romanları üzerinde durulacaktır.

 

TUDE 312 Eski Türk Edebiyatı IV

Klâsik Türk Edebiyatı’nın Türk edebiyatı tarihi içerisindeki yerini tarifini yapmak, 16. yy. Türk Edebiyatı’ndan seçme metinler üzerinde inceleme çalışmaları, aruz ölçüsünün temel mantığı, aruz öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve aruz ölçüsünün melodisini öğretmeye yönelik çözümleme çalışmaları. Aruz ölçüsünün Türkçe ve edebiyat öğretiminde kullanmaya yönelik modern çalışma biçimleri ve yöntem geliştirme. Başlangıçtan 17. yüzyıla Türk Edebiyatından seçme metinler üzerinde inceleme becerileri, biçimleri ve yöntemleri geliştirmek.

 

TUDE 314 Çağdaş Türk Lehçeleri II

Çağdaş Türk lehçelerine ait gruplardaki benzer ve farklı yönlerini görüp tahlil edebilme bilgi ve becerisini kazanmaya ilişkim çalışmaları; Çağdaş Türk lehçelerin oluşturduğu edebiyatlar hakkında teknolojik imkanları kullanarak gerekli kaynaklara ulaşma bilgi, beceri ve donanımının kazanılmasına ilişkin bir dizi çalışmayı kapsamaktadır.

 

TUDE 316 Metin Şerhi II

Dîvân edebiyatı metinlerini anlamak ve yorumlamak için temel bilgilerin öğretilmesi amaçlanmaktadır. Eski Türk Edebiyatı manzum metinlerini anlama; metnin mazmunlarını bulabilme, metni devir, olaylar ve kişilerle ilişkilendirme; söz sanatlarını bulabilme birikim ve becerisi kazanma.

 

Seçmeli Dersler

TUDE 318 Farsça II

Öğrencilere, Farsçanın fonetik ve morfolojik özelliklerini öğretmek.

 

TUDE320 Arapça II

Arapçada cümlelerin soru formuna dönüştürülmesi, İsm-i işaretler, İsm-i mevsuller, İsm-i Mensub, İsim cümlelerinde haberin çeşitler, kane ve benzeri edatlar, inne ve benzeri edatlar, Müfred ve cümle sıfatlar, Esmaül-hamse, Temyiz, Sayılar; Sayılar, fiillerin zamirlerle kullanımı, Fiillerin meçhul yapıya çevirilmesi, Zaman zarfları, Mekan zarfları, Cümlede hal zarflarının kullanımı, Arapçada istisna üslubu, Atıf, Nefy.

 

TUDE 322 Türk Medeniyeti Tarihi

Öğrencilere dil, tarih, din, sanat, musiki, örf ve adetlerle kültürün bütün yönlerini öğretmek ve kültürlenmelerini sağlamaktır. Geçmişten günümüze kadar Türk Devletleri ve toplumlarının siyasi ve toplumsal tarihlerini ana hatlarıyla ele almak; Türk Devletlerinin ve toplumlarının kültürde ve uygarlık alanında gelişmelerini açıklamak; öğrencilere Türk Tarihi ve Kültürü hakkında genel bakış ve bilinç kazandırmaktır.

 

TUDE 401 Dini Tasavvufi Türk Halk Edebiyatı 

Dini Tasavvufi Türk halk edebiyatının kapsamını ve yer alan türlerin şekil ve muhtevasını kavramak. Tasavvuf ve Türk Tasavvuf Edebiyatı’nın başlıca özellikleri ile kaynakları, önemli temsilcileri ve eserleri hakkında temel bilgileri öğretmek ve kazandırmak.

 

TUDE 403 Çağdaş Türk Edebiyatında Eleştiri

Çağdaş Türk Edebiyatında izlenimci eleştiriden nesnel eleştiriye geçiş. Bines (bilimsel-nesnel eleştiri) ve kuramsal eleştiri üzerine değerlendirmeler, şiir eleştirisi ve eleştirmenleri, farklı eleştirel yöntemler, çoğul disiplinli yaklaşımlar (felsefe-psikanaliz vb.) roman eleştirisi ve eleştirmenleri.

 

TUDE 405 Çağatay Türkçesi

Türk dili tarihinde Çağatay Türkçesi dönemi, dönemin eserleri, dönemin ses bilgisi, biçim bilgisi ve sözvarlığı özellikleri, diğer dönelerden ayırt edici özellikleri, kaynakça bilgilerinin verilmesi, seçilmiş metinler üzerinde okuma çalışması, ses bilgisi, biçim bilgisi ve söz varlığı incelemeleri, önceki dönemlerle karşılaştırma.

 

TUDE 407 Yeni Türk Edebiyatı V

Türk şiirinde 1920’lerden 1980’lere kadar meydana gelen edebî hareketliliğin şiir yönünü öğretmektir. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının tarihsel çerçevesi, genel özellikleri, Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin belli başlı temsilcileri, poetika kavramı ve Cumhuriyet Döneminde ilk şiir poetikalarını üretmiş şairlerin tanıtılması, Türk edebiyatının geçirdiği tarihi aşamaları kültürel ve sosyal açıdan irdelenmesini Cumhuriyet döneminde gelinen aşamaları kavratmak.

 

TUDE 409 Eski Türk Edebiyatı V 

Osmanzâde Tâib, Seyyid Vehbî ve Kâmî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. Arpaeminizâde Sâmi, İzzet Paşa ve Nahîfî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. İsmâil Beliğ, Haşmet, Fıtnat’ın hayatı, edebî kişiliği ve eserleri, şiirlerinden örnekler. Neş’et, Sünbülzâde Vehbî, Kânî, Koca râgıb Paşa ve Enderunlu Fâzıl’ın hayatı, edebî kişiliği eserleri ve şiirlerinden örnekler. Şeyh Gâlib hayatı, edebî şahsiyeti, eserleri ve şiirlerinden örnekler, Şeyh Gâlib’in Hüsn ü Aşk Mesnevîsi. 18. Yüzyıl mesnevîleri ve mensur eserleri. 19. Yüzyıl Eski Türk Edebiyatının genel özellikleri, Leskofçalı Gâlib, Enderunlu vâsıf, Keçecizâde İzzet Molla ve Aynî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. Osman Şems ve Yenişehirli Avnî’nin hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. Şeyhülislâm Ârif Hikmet’in hayatı ve edebî kişiliği, eserleri ve şiirlerinden örnekler. Leylâ Hanım ve Şeref Hanım’ın hayatı, edebî kişiliği, eserleri, şiirlerinden örnekler. 19. Yüzyıl mesnevîleri ve mensur eseleri.

 

TUDE 411 Karşılaştırmalı Türk Dünyası Edebiyatları I

Karşılaştırmalı edebiyat teorilerinin kavratılması, Türk dünyasının edebiyatlarının birbirleri üzerindeki tesirlerini karşılaştırma yoluyla kavratmak, kültürel unsurların beslendiği ana kaynakları tespite yönelik çalışmalarda bulunmak, bu dersin başlıca amacıdır. Bu amaçla, Göktürk Kitabelerinden günümeze gelinceye kadar Türk dünyası üzerinde etkili olmuş yazarların tanıtımını sağlamak.

 

TUDE 413 Bilimsel Araştırmalar I

Bilim ve temel kavramlar (olgu, bilgi, mutlak, doğru, yanlış, evrensel bilgi v.b.), bilim tarihine ilişkin temel bilgiler, bilimsel araştırmanın yapısı, bilimsel yöntemler ve bu yöntemlere ilişkin farklı görüşler, problem, araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve veri toplama yöntemleri (nicel ve nitel veri toplama teknikleri), verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması ve raporlaştırılması.

 

TUDE 402 Türk Halk Bilimi 

Türk Halk biliminin kapsamını ve muhtevasını kavramak. Türk halk biliminin başlıca özellikleri ile kaynaklarını, önemli temsilcileri hakkında temel bilgileri öğretmek ve kazandırmak. Halkbilimini ve kültürü çeşitli yönlerden ele alarak toplumun sosyo-kültürel problemlerini inceleyen, yorumlayan ve çözüm önerilerinde bulunan kültür bilimcileri yetiştirmektir.

 

TUDE 404 Çağdaş Türk Edebiyatında Cereyan 

Çağdaş Türk şairlerini tanımak, şiirlerini çözümlemek. Türk Edebiyatının dünü ve bugünü ile dünya edebiyatı içerisindeki yerinin öneminin kavratılmasına olanak ve zemin sağlamak.

 

TUDE 406 Batı Türkçesi Ağızları

Türk Dili; ses özelliklerine göre, kavim ve etnik adlara göre ve yaşadıkları coğrafî mekâna göre tasnif edilmiştir. Batı Türkçesi tabiri Orta Asya’dan batıya göç eden Oğuz Türkleri için kullanılır. Bu Batı Türkçesi içerisinde Türkiye Türkçesi, Türkmen Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Gagavuz Türkçesi gibi Türk Lehçeleri yer almaktadır. Yine bundan başka sadece Anadolu’da bulunan Türkiye Türkçesi içinde bile farklı Türk Lehçeleri özelliği gösteren ağızlar bulunmaktadır.  Ağız özelliklerine göre bu coğrafî mekânlar bölgelere ayrılmıştır. Doğu Anadolu Ağızları, Karadeniz Ağızları, Ege ve Akdeniz Bölgesi Ağızları vs. gibi. Bu deste bu ağız tasnifleri, ağız çalışmaları-derlemeleri, ağız çalışmalarına ait gramer ve edebî türler gibi konular tartışılacaktır.

 

TUDE 408 Yeni Türk Edebiyatı VI

Türk romanının1920’lerden 1980’lere kadar meydana gelen edebî hareketliliğin bir bölümünü öğretmektir. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının tarihsel çerçevesi, genel özellikleri, Cumhuriyet Dönemi Türk romanın ve hikayeciliğinin belli başlı temsilcilerinin tanıtılması, Türk edebiyatının geçirdiği tarihi aşamaları kültürel ve sosyal açıdan irdelenmesini, Cumhuriyet döneminde gelinen aşamaları kavratmak.

 

TUDE 410 Eski Türk Edebiyatı VI

Eski Türk Edebiyatında Nesir ve Özellikleri, mensur eser türleri. Dînî konulu mensur eserler, Tefsir, Hadis, Akaid, Fıkıh, Sinan Paşa Tazarruât, Tezkiretü’l-evliyâ, Maktel-i Hüseyin, Siyer, Kısas-ı enbiyâ. Ahmed-i Dâî Miftâhü’l-Cenne. Tezkireler ve özellikleri, Latifî ve Sehî Bey tezkirelerinden örnek metinler, Münşeat ve özellikleri, münşeatlarda yer alan mektup metinlerinden örnekler.Menâkıbnâmeler ve özellikleri, Menâkıb-ı Akşemseddin’den örnek metin. Seyahatnâmeler ve özellikleri, Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi. Mensur hikâyeler ve özellikleri. Mühayyelât’tan Recep Peşe’nin hikâyesi. Tarihler, Âşık Paşa’nın Tevârih-i âl-i Osman’ından örnek metinler.

 

TUDE 412 Karşılaştırmalı Türk Dünyası Edebiyatları II

Karşılaştırmalı edebiyat teorilerinin kavratılması, Türk dünyasının edebiyatlarının birbirleri üzerindeki tesirlerini karşılaştırma yoluyla kavratmak, kültürel unsurların beslendiği ana kaynakları tespite yönelik çalışmalarda bulunmak, bu dersin başlıca amacıdır. Bu amaçla, İsmail Gaspralı, Hüseyinzade Ali Turan, Ahmet Ağaoğlu, Yusuf Akçura, Sultan Galeyev gibi şahsiyetlerin fikirleri, dil ve edebiyat görüşleri, bu görüşlerin Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Ahmet Hikmet Müftüoğlu gibi şahıslar üzerindeki etkisi değerlendirilecektir.

 

TUDE 414 Bilimsel Araştırmalar II 

Dil ve edebiyat araştırmalarına ilişkin bilimsel yöntemleri bilmek. Amaca uygun biçimde incelenen araştırma malzemesinin gözden geçirilmesi.

1. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE103 Türk Dili Tarihi I 3 0 3 İndir
TUDE101 Osmanlı Türkçesi I 3 0 3 İndir
TUDE105 Türkiye Türkçesi I 3 0 3 İndir
TUDE103 Türk Dili Tarihi 1 3 0 3 İndir
TUDE107 Eski Türk Edebiyatına Giriş I 3 0 3 İndir
TUDE111 Türk Halk Edebiyatına Giriş I 3 0 3 İndir
EFL101 İngilizce I 3 0 3 0 İndir
TURK101  TürkçeI: Yazılı Anlatım  2 0 2 0
TAR101  Atatürk İlke. ve İnk.Ta.I  2 0 2 0
BİL101  Bilgisayar I  2 0 3 0
TUDE109  Yeni Türk Edebiyatına Giriş I  2 0 2 0
TUDE113  Türkolojiye Giriş ve Türk Kavimleri  2 0 2 0
Toplam 32 0
2. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE104 Türk Dili Tarihi II 3 0 3 İndir
TUDE104 Türk Dili Tarihi II 3 0 3 İndir
TUDE108 Eski Türk Edebiyatına Giriş II 3 0 3 İndir
TUDE112 Anonim Türk Halk Edebiyatı Nazmı 3 0 3 İndir
EFL102 İngilizce II 3 0 3 0 İndir
TURK102  Türkçe II: Sözlü Anlatım  2 0 2 0
TAR102  Atatürk İlke. ve İnk.Ta.II  2 0 2 0
BİL102  Bilgisayar II  2 0 3 0
TUDE102  Osmanlı Türkçesi II  3 0 3 0
TUDE110  Yeni Türk Edebiyatına Giriş II  2 0 2 0
TUDE114  Türk Dili ve Edebiyatı Bibliyografyası  2 0 2 0
TUDE102 Osmanlı Türkçesi II 3 0 3 İndir
TUDE106 Türkiye Türkçesi II 3 0 3 İndir
Toplam 35 0
3. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE203 Eski Türkçe I 3 0 3 İndir
TUDE 205 Eski Anadolu Türkçesi I 3 0 3
TUDE 207 Türkiye Türkçesi III 3 0 3 İndir
TUDE209 Osmanlı Türkçesi III 3 0 3 İndir
TUDE201 Anonim Türk Halk Edebiyatı Nesri I 3 0 3 İndir
TUDE211  Yeni Türk Edebiyatı I  2 0 2 0
Toplam 17 0
4. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE206 Eski Anadolu Türkçesi II 3 0 3 İndir
TUDE208 Türkiye Türkçesi IV 3 0 3 İndir
TUDE216 Metin İncelemeleri II 3 0 3 İndir
TUDE202 Anonim Türk Halk Edebiyatı Nesri II 3 0 3 İndir
TUDE214 Eski Türk Edebiyatı II 3 0 3 İndir
TUDE202  Anonim Türk Halk Edebiyatı Nesri II  2 0 2 0
TUDE212  Yeni Türk Edebiyatı  2 0 2 0
TUDE216  Metin İncelemeleri II  2 0 2 0
TUDE218  Edebiyat Akımları II  2 0 2 0
  Seçmeli II  2 0 2 0
TUDE 210 Osmanlı Türkçesi IV 3 0 3 İndir
TUDE204 Eski Türkçe II 3 0 3 İndir
Toplam 31 0
5. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE303  Karahanlı Türkçesi  3 0 3 0
TUDE305  Eski Türk Edebiyatında Mesnevi  2 0 2 0
TUDE309  Yeni Türk Edebiyatı III  2 0 2 0
TUDE313  Çağdaş Türk Lehçeleri I  3 0 3 0
  Seçmeli III  2 0 2 0
TUDE303 Karahanlı Türkçesi 3 0 3 İndir
TUDE301 Aşık Edebiyatı I 3 0 3
TUDE307 Edebiyat Bilgi ve Teorileri I 3 0 3 İndir
TUDE311 Eski Türk Edebiyatı III 3 0 3 İndir
TUDE315 Metin Şerhi I 3 0 3 İndir
TUDE321 Türk Kültürü Tarihi 3 0 3 İndir
Toplam 30 0
6. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE304 Harezm ve Kıpçak Türkçesi 3 0 3 İndir
TUDE302  Aşık Edebiyatı II  2 0 2 0
TUDE304  Harezm ve Kıpçak Türkçesi  3 0 3 0
TUDE306 Türk Tiyatro Edebiyatı 3 0 3 İndir
TUDE310  Yeni Türk Edebiyatı IV  2 0 2 0
TUDE308 Edebiyat Bilgi ve Teorileri II 3 0 3 İndir
TUDE312 Eski Türk Edebiyatı IV 3 0 3 İndir
TUDE314  Çağdaş Türk Lehçeleri II  3 0 3 0
TUDE316 Metin Şerhi II 3 3 İndir
TUDE322 Türk Medeniyeti Tarihi 3 0 3 İndir
  Seçmeli IV  2 0 2 0
Toplam 27 0
7. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE405 Çağatay Türkçesi 3 0 3 İndir
TUDE403  Çağdaş Türk Edebiyatında Eleştiri  2 0 2 0
TUDE407  Yeni Türk Edebiyatı V  3 0 3 0
TUDE409  Eski Türk Edebiyatı V  2 0 2 0
TUDE411  Karşılaştırmalı Türk Dünyası Edebiyatları I  3 0 3 0
TUDE413  Bilimsel Araştırmalar I  2 0 2 0
TUDE401 Dini – Tasavvufi Türk Halk Edebiyatı 3 0 3 İndir
Toplam 18 0
8. Yarıyıl
KOD DERSİN ADI T U K AKTS Ön Koşul Syllabus Açıklama
TUDE406 Batı Türkçesi Ağızları 3 0 3 İndir
TUDE404  Çağdaş Türk Edebiyatında Cereyanlar  2 0 2 0
TUDE408  Yeni Türk Edebiyatı VI  2 0 2 0
TUDE410  Eski Türk Edebiyatı VI  2 0 2 0
TUDE412  Karşılaştırmalı Türk Dünyası Edebiyatları II  3 0 3 0
TUDE414  Bilimsel Araştırmalar II  2 0 2 0
TUDE402 Türk Halk Bilimi 3 0 3 0 İndir
Toplam 17 0

Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nün amacı, Türk Yüksek Öğretiminin temel amaçları çerçevesinde Türk dilinin yapısı ve gelişimi; Türk edebiyatının dönemleri, şahsiyetleri, eserleri ve özellikleri; Türk kültürü konularında bilgili; ulusal kültürünün bilincinde ve evrensel kültürle barışık; yaratıcı düşünce sahibi; çalışma yöntem ve disiplini kazanmış; çözüm üretebilen elemanlar ve araştırmacılar yetiştirmektir.

Türk dili ve Edebiyatı programını bitirenlere “Türkolog” unvanı verilmektedir. Kütüphanelerde, arşivlerde, Kültür Bakanlığında, TRT’de görev alabilirler, yükseköğretim kurumlarında “okutman” olarak çalışabilirler, öğretmenlik sertifikası alanlar orta dereceli okullarda “öğretmen” olabilirler. Özel yetenekleri olanlar, gazete ve dergilerde “yazmanlık”, “editörlük” yapabilirler. Mezunların çoğu eğitici görev yapmakta olup, bir kısmının da yazar olarak iş bulma olanakları vardır. Ayrıca yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlayanlar üniversitelerin ilgili bölümlerinde öğretim üyesi olarak akademik çalışmalarına devam edebilirler.

 1. Türk Dili ve Edebiyatının başlangıçtan günümüze kadar olan gelişimini ve tarihçesini bilmek

 2. Türk Dili ve Edebiyatı alanında araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olmak.

 3. Türkçeyi en güzel bir şekilde kullanabilmek ve kendini ifade edebilme yeteneği kazanmak

 4. Dil ve edebiyat alanlarında gelişmiş bir duyarlılık ve zevke sahip olmak.

 5. Eski harflerle yazılmış edebi metinleri okuma, yazma ve anlama bilgi ve becerisine sahip olmak.

 6. Tarihi ve çağdaş Türk lehçe ve şivelerini temel seviyede bilmek.

 7. Türkiye Türkçesi ağızlarının temel gramer özelliklerini bilmek ve bu alanda araştırma yapabilmek.

 8. Halk bilimi (folklor) alanında derleme ve araştırma yapabilmek.

 9. Türk Halk Edebiyatı içerisinde anlatmaya dayalı türler ile ilgili metinlere ulaşma ve bilgi sahibi olmak.

10. Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olmak.

11. Türk Dili ve Edebiyatı alanıyla ilgili bilgilere internet ve kütüphaneleri kullanarak ulaşabilme yeteneğine sahip olmak.

12. Türk Dili ve Edebiyatıyla ilgili araştırma projeleri yapabilecek bilgi ve yeteneğe sahip olmak.

13. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini edinmek.

14. Bilimsel ahlak ve sorumluluk bilinci kazanmak.

15. Türk Dili ve Edebiyatı alanında yabancı dilde yayınları takip edebilmek için yeterli düzeyde yabancı dil bilmek

Beşeri Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Lisans Diploması (247 AKTS).

Lisans programını tamamlamak için Türk Dili ve Edebiyatı lisans programı öğrencilerinin 74 ders almaları gerekmektedir. 

Programı başarıyla tamamlayan öğrencilerin herhangi bir dersten "F" notu almamış olması gerekmektedir. 

Mezun olan öğrenciler, en az 174 kredi tamamlamış ve 2.00 GANO veya üstü dereceye sahip olmak şartı ile diplomalarını alabilirler.

Kütüphanelerde, arşivlerde, Kültür Bakanlığında, TRT’de görev alabilirler, yükseköğretim kurumlarında “okutman” olarak çalışabilirler, öğretmenlik sertifikası alanlar orta dereceli okullarda “öğretmen” olabilirler. Özel yetenekleri olanlar, gazete ve dergilerde “yazmanlık”, “editörlük” yapabilirler. Mezunların çoğu eğitici görev yapmakta olup, bir kısmının da yazar olarak iş bulma olanakları vardır. Ayrıca yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlayanlar üniversitelerin ilgili bölümlerinde öğretim üyesi olarak akademik çalışmalarına devam edebilirler.

Türk Dili ve Edebiyatı programını bitirenlere “Türkolog” unvanı verilmektedir. Kütüphanelerde, arşivlerde, Kültür Bakanlığında, TRT’de görev alabilirler, yükseköğretim kurumlarında “okutman” olarak çalışabilirler, öğretmenlik sertifikası alanlar orta dereceli okullarda “öğretmen” olabilirler. Özel yetenekleri olanlar, gazete ve dergilerde “yazmanlık”, “editörlük” yapabilirler. Mezunların çoğu eğitici görev yapmakta olup, bir kısmının da yazar olarak iş bulma olanakları vardır. Ayrıca yüksek lisans ve doktora eğitimini tamamlayanlar üniversitelerin ilgili bölümlerinde öğretim üyesi olarak akademik çalışmalarına devam edebilirler. 

Beşeri Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı eğitim ve öğretiminde kullanılan geleneksel metodların yanı sıra modern kavramların ve tekniklerin kullanılmasının önemini vurgulamaktadır. Beşeri Bilimler Fakültesinde derse katılım mezuniyet projeleri dışında tüm kurslar için zorunludur. Verilen kursa ve eğitmene bağlı olarak çeşitli eğitim methodları kullanılmaktadır. Tüm derslerde en az yüzde 75 oranında bir katılım beklenmektedir.

Fakültemiz lisans programlarından mezun olabilmek için öğrencilerin aşağıdaki koşulları sağlamaları gerekmektedir:

1.Kredi Yükü ve Ders Başarısı:

Öğrencilerin, kayıtlı oldukları program kapsamında belirlenen tüm zorunlu ve seçmeli dersleri başarıyla tamamlamaları ve en az 174 kredilik ders yükünü tamamlamış olmaları gerekmektedir.

2.Genel Not Ortalaması (GNO):

Mezuniyet için öğrencilerin Genel Not Ortalamalarının 2.00 ve üzeri (4.00 üzerinden) olması şarttır.

3.Disiplin ve Mali Yükümlülükler:

Öğrencinin üniversite ile ilişiğini kesecek herhangi bir disiplin cezası bulunmamalı ve mezuniyet işlemleri öncesinde tüm mali ve idari yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekmektedir.